Als we het zouden weten is een filmisch essay over een belangwekkend en beladen onderwerp: Hoe moeten artsen handelen wanneer zij weten dat een pasgeboren kind zo zwaar gehandicapt is dat het een leven zonder vreugde tegemoet zal gaan? Welke normen zijn er om rond deze vragen van leven en dood ethisch zuivere beslissingen te nemen?
Dankzij de moderne, medische techniek kunnen artsen steeds meer, maar aan de andere kant stuiten ze ook steeds meer op de grenzen van hun vak. Moet je alles wat je kan doen ook willen doen? Moet ieder (pasgeboren) leven ten koste van alles in leven worden gehouden? Ondanks alle morele en ethische twijfels moeten artsen dagelijks onmogelijke beslissingen nemen. Zij moeten waken over de belangen van patiënten die zich niet uit kunnen spreken. Soms leidt dat er toe dat artsen beslissen dat de dood een beter alternatief is dan een leven vol lijden en pijn.
Nederlandse kinderartsen zijn de enigen die zich in het openbaar over deze gevoelige problematiek uit durven te spreken. Dat wordt ze niet overal in dank afgenomen. In de ogen van strenge christenen en moslims zijn het monsters. Een Amerikaanse columnist schreef: “Dr. Mengele leeft en woont in Holland.”
Wij wilden weten hoe artsen in de dagelijkse praktijk met deze dilemma’s omgaan. Dus geen studeerkamer gefilosofeer maar de harde wereld van de medische werkvloer. Daarom hebben we vier meer dan maanden gefilmd op een intensive care voor pasgeborenen in het Universitair Medisch Centrum in Groningen.
In Als we het zouden weten volgen we een groep kinderartsen artsen bij hun dagelijks inspanningen om zwaar zieke pasgeborenen te genezen. Tegelijkertijd horen we buiten beeld hun gedachten, ideeën, zorgen en twijfels over de smalle marges die ze hebben bij hun beslissingen. Hier zijn geen arrogante geneesheren aan het woord maar betrokken en gevoelige mensen die zich zeer bewust zijn van de verantwoordelijkheid die door de maatschappij op hun schouders is gelegd.